Onze Lieve Vrouw van Genazzano: een geweldige communicatieve kracht

De beeltenis van Onze Lieve Vrouw van Goede Raad uit Genazzano heeft een wonderbaarlijke kracht om mensen in contact te brengen met de Moeder Gods. Het verandert van kleur en de Heilige Maagd verschijnt nu eens vrolijk, tevreden en lachend, dan weer bedroefd. Zonder dat men kan zeggen dat er beweging zit in de trekken van het fresco, drukt het op deze manier voor talloze gelovigen uit wat de Maagd verlangt.

Als kind veel hierbij gebeden

Op 26 april wordt het feest van Onze-Lieve-Vrouw van Goede Raad van Genazzano herdacht, dat is ingesteld naar aanleiding van het beroemde fresco van de Moeder Gods dat wordt vereerd in de kerk van de Augustijnen in Genazzano, Italië. De informatie die ik u erover ga geven is afkomstig uit een boek over Onze Lieve Vrouw van Goede Raad. Ik heb dit werk gekocht omdat ik als kind veel heb gebeden voor een afbeelding bij deze aanroeping.

De devotie is een waar wonder

Deze afbeelding stond op het hoofdaltaar van de oude kapel van het São Luís College. Zij heeft een wonderbaarlijk verhaal heeft, waarvan ik me de details niet herinner, maar dat verband houdt met het martelaarschap van de veertig jezuïeten die Brazilië kwamen evangeliseren. Toen ik dit boek zag, kocht ik het en ik moet bekennen dat het mij met bewondering vervulde. In feite is alles wat daarin staat over de geschiedenis van het fresco en de devotie tot de Moeder van Goede Raad een echt wonder!

Skanderbeg verdedigde Albanië tegen islam

Het verhaal van deze afbeelding is in enkele woorden het volgende: Albanië was in de vijftiende eeuw een christelijke staat onder leiding van generaal Skanderbeg, een zeer moedig strijder die vocht tegen de Turkse horden die Europa wilden binnendringen. Skanderbeg was een zeer gelovig man die zich onder de bescherming stelde van Onze Lieve Vrouw van Goede Raad, van wie in Albanië een veel bezocht nationaal heiligdom was. Zolang Skanderbeg leefde, werd de strijd tegen de Turken gewonnen. Hij verenigde in zich alle moed en strijdlust van het Albanese volk. Hij was een zeer groot man, maar het Albanese volk was in verval en daardoor zou het verzet waarschijnlijk ophouden met zijn dood.

Skanderbeg stond op van sterfbed

De laatste momenten van zijn leven waren buitengewoon. Hij lag op zijn sterfbed toen het nieuws hem bereikte dat de Turken aankwamen bij de poorten van de stad. Toen hij dit hoorde, zei hij een gebed tot Onze Lieve Vrouw en vroeg haar om de kracht om te vechten. Hij stond op uit zijn bed en trok tegen de Turken op. Hij had twee assistenten die hem hielpen omdat hij nauwelijks meer kon staan om de strijd te leiden. Toen ging hij terug naar zijn bed en stierf. Zo sterft een ware katholieke held, een toegewijde van Onze Lieve Vrouw in de meest exacte en onverbiddelijke zin. Het is van een ware schoonheid!

Vechten of vluchten?

Maar twee Albanese vrienden, kinderen van het licht, die het verval van Albanië bemerkten en voorzagen dat het land zou vallen wanneer Skanderbeg stierf, besloten naar het heiligdom van Onze Lieve Vrouw van Goede Raad te gaan om licht te vragen over wat zij moesten doen: in Albanië blijven en een zeker verzet en wat apostolaat uitoefenen onder de Turkse horden, of naar Italië gaan. Dit was des te meer het geval omdat daar al een groot aantal Albanezen op de vlucht was en het hun beter leek om te emigreren.

Lopend over zee

Bij het heiligdom aangekomen, baden zij en kwamen de volgende dag terug om uitkomst te krijgen. Wat schetste hun verbazing toen zij zagen dat het schilderij zich losmaakte van de muur, een soort draai maakte binnen in de kerk, de deur uitging en langzaam door de lucht liep. Ze volgden het fresco dat, toen het de zee bereikte, boven het water bleef lopen. De twee vrienden vervolgden dan hun wandeling over de zee, die stevig werd onder hun voeten, steeds het schilderij volgend. Zo kwamen ze in Italië aan.

Op zoek naar het fresco

Onze Lieve Vrouw heeft immers de macht om een schilderij door de lucht te laten lopen en de wateren vastheid te geven. En zij kan twee mannen de fysieke mogelijkheid geven om een grote uitgestrektheid over te steken, lopend over de gestolde wateren. In Italië verdween het schilderij op mysterieuze wijze uit hun zicht. Dus gingen zij op pad – dit is nog heel middeleeuws – om in het hele land te kijken waar het gebleven was, want zij wilden er geen afstand van doen. Zoals de ster uit het zicht van de Wijzen verdween toen zij in Jeruzalem aankwamen, zo verdween de schildering voor deze twee Albanezen.

Petruccia wilde kerk voor OLV bouwen

In Genazzano – een klein stadje in Italië, dat het leengoed was van de prinsen van Colonna, een grote Romeinse adellijke familie – was er een oude vrouw, Petruccia genaamd, die zei dat ze een roeping had om een kerk te bouwen. Ze was een geïsoleerde dame, een beetje een bedelares, een beetje raar, en iedereen bespotte haar. Op een gegeven moment kreeg Petruccia een stuk land toegewezen om een kerk ter ere van Onze Lieve Vrouw te bouwen. Later kreeg ze wat bouwmaterialen en op een deel van het land werd een soort muur opgetrokken. Daarna stopte het werk omdat ze geen hulp meer kreeg.

Petruccia’s grote dag

En alle kinderen, als ze Petruccia op straat tegenkwamen, zeiden tegen haar – Hé, Petruccia, waar is de kerk? Wanneer wordt die gebouwd? Er is niet veel fantasie voor nodig om de grote lijnen van het tafereel te schetsen. Er was een markt in Genazzano waar een groot deel van de bevolking op af kwam. Op een dag, terwijl Petruccia zich onder de mensen bevond, was er plotseling een geluid in de lucht en verscheen er een heldere wolk, waaruit harmonieën op de stad neerdaalden. De wolk daalde neer over Petruccia’s eigendom, en toen hij verdween, vond men het beeld – waarvan de mensen niet wisten dat het van Onze Lieve Vrouw van Goede Raad was – leunend tegen een van de muren, zonder spijker, steun of stut. Het was Petruccia’s grote dag. Maar niemand wist wat die aanroeping was. Men had er nog nooit van gehoord. Het was een engelachtige manifestatie.

De beeltenis wordt gevonden

Op een mooie dag vermoedden de twee Albanezen, die op zoek waren naar het beeld van Onze Lieve Vrouw van Goede Raad, na in Rome gehoord te hebben wat er in Genazzano gebeurd was, natuurlijk dat dit het beeld van Onze Lieve Vrouw van Goede Raad was. Ze gingen erheen, bogen voor het fresco en baden. Ze vertelden de mensen dat het een beeltenis was van Onze Lieve Vrouw van Goede Raad uit Albanië, die ze hadden zien vertrekken om niet door de Turken te worden onderworpen.

Op bedevaart naar Genezzano

De kerk werd een plaats van de vele pelgrimstochten vanuit de verschillende Italiaanse staten, vóór de abominabele eenwording van Italië. De bedevaart liep in lijn, mannen gescheiden van vrouwen, het was verboden op de dingen onderweg te letten, men moest de hele tijd de rozenkrans bidden, litanieën zingen ter ere van Onze Lieve Vrouw, stoppen op afgelegen plaatsen – waar geen schandaal mogelijk was – om te eten, en de wandeling voortzetten tot het bereiken van Genazzano.

Een wonderbaarlijke kracht

Zelfs op dagen van massale toestroom, wanneer mensen zelfs op straat moeten slapen, blijft het beeld van Onze Lieve Vrouw dicht bij de muur, maar leunt er niet tegenaan, zodat het op wonderbaarlijke wijze overeind blijft. Er zijn dan golven van genaden die het fresco over alle mensen verspreidt. Deze genaden zijn vaak genezende genaden, maar het sterke punt is niet precies de genade van genezing, maar een wonderbaarlijke kracht, zonder een duidelijk wonder te verrichten, om te communiceren met een groot aantal mensen die de Heilige Maagd gaan raadplegen over geestelijk lijden, twijfels, problemen. Naar mijn mening is het idee met betrekking tot het fresco het volgende:

De beeltenis lijkt te leven

Het schilderij verandert van kleur, soms neemt het een schitterende kleur aan en lijkt Onze Lieve Vrouw vrolijk, tevreden en lachend, soms neemt het kleuren aan die haar een uitstraling van droefheid geven. En zonder dat men kan zeggen dat er een beweging is in de kenmerken van het fresco, is het toch waar dat het op deze manier aan talloze gelovigen uitdrukt wat zij wil, en velen begrijpen dit uiteindelijk en beginnen een communicatie met de Moeder Gods, waarbij zeer belangrijke problemen worden opgelost.

Getuigenis van een schilder

Het schilderij wordt zeer vereerd en het boek presenteert belangrijke getuigenissen van mensen die veranderingen in het gezicht van Onze Lieve Vrouw hebben herkend. Een van de interessantste getuigenissen is van een schilder met een zekere bekendheid in Genua, die van een waarschijnlijk rijke Genuese familie de opdracht kreeg om naar Genazzano te gaan en een kopie van het fresco te maken voor een kerk in Genua. Omdat hij een man van belang was, lieten ze hem op het altaar zelf werken, vlakbij het schilderij, zodat hij goed kon zien, en hij begon toen met het schilderen van de afbeelding.

Gelaatsuitdrukking van OLV verandert

Het boek geeft een verklaring van hem weer waarin hij verklaart dat de figuur van Onze Lieve Vrouw tijdens het schilderen zo vaak van gelaatsuitdrukking veranderde dat hij haar onmogelijk kon afbeelden. Ze verandert niet zoveel, maar het is een wonder dat de Heilige Maagd deze man wilde laten getuigen van het wonderbaarlijke feit, en dat gebeurt nog steeds. Het is een hedendaags wonder dat niet als een wonder kan worden voorgesteld, maar het toont aan dat het katholieke geloof waar is, en moet worden gezien als een zeer kostbare genade voor alle mensen die hun problemen willen ophelderen.

Genezzano kan ons geloof versterken

Het meest interessante is dat verschillende andere schilderijen van Onze Lieve Vrouw van Goede Raad, die tenslotte zijn gekopieerd en meegenomen naar verschillende delen van Italië, soortgelijke eigenschappen hebben en dat er bedevaarten zijn omdat de Heilige Maagd haar raad geeft aan de mensen die er gaan bidden. Zo hebben we hier een aanwijzing van een element ter versterking van onze vroomheid voor Onze Lieve Vrouw.

Deze tekst is gebaseerd op een conferentie die prof. Plinio op 25 april 1967 gehouden heeft.