De hier volgende Lijdensmeditatie van prof. Plinio van 21 maart 1937 richt zich tegen het communisme, op hetzelfde moment dat de stalinistische terreur in Rusland een hoogtepunt bereikt.
Jezus op de Olijfberg door Matthias Stom (ca. 1600- na 1652). (Beeld: Wikipedia)
Gedaanteverandering van communisme
Dit communisme bestaat nog steeds, denk aan het vergeten lijden van het door communisten geknechte Noord-Koreaanse volk. Maar ten onzent heeft het communisme veelal een gedaanteverandering ondergaan, iets waarop prof. Plinio al hintte in zijn naschrift bij Revolutie en Contrarevolutie. Nu komt het terug als bijvoorbeeld ‘critical race theory’, ‘Woke’ als ‘genderideologie’ of als klimaatactivisme. Daardoor is de waarschuwing van prof. Plinio alleen maar actueler geworden:
Giftige kiem uitroeien
De gebeurtenissen die we in deze Goede Week week zullen vieren, bieden katholieken, te midden van de stormachtige situatie waarin we leven, aanknopingspunten voor zeer nuttige politieke meditatie. Er zijn twee fatale fouten die niet zelden katholieken overkomen. De Goede Week biedt ons een buitengewone gelegenheid om ze te ontmaskeren. Zoals zo vaak het geval is, berusten deze fouten niet zozeer op verkeerde als wel op onvolledige uitgangspunten. Ze zijn het resultaat van een gedeeltelijke en beperkte visie, en daarom juist onvolledig. Alleen zorgvuldige meditatie, gedaan in het licht van natuurlijke overwegingen en bovennatuurlijke argumenten, zal de giftige kiem die erin schuilt kunnen uitroeien.
‘Kerk kan dit niet aan’
De eerste van deze fouten is dat men het optreden van de Kerk ondoeltreffend acht om de huidige crisis te bedwingen. Men hoort hier en daar zeggen, zowel in katholieke kringen als in kringen die daar omheen draaien, dat de Kerk nu niet in staat is het communisme alleen aan te pakken. We moeten dus een beroep doen op een andere organisatie om de christelijke beschaving te redden van de dreigende catastrofe.
Communisme: kwaad van morele oorsprong
Laten we het bezwaar rustig analyseren. Laten we dit doen met het onfeilbare gezag van de Romeinse Pausen. Als een argument geïnspireerd door de woorden van de pausen niet overtuigend genoeg is voor een katholiek, dan kan hij beter teruggaan en de Catechismus bestuderen voordat hij probeert de “beschaving te redden”. Paus Leo XIII en na hem alle pausen hebben geleerd dat het communisme een kwaad is van bij uitstek morele oorsprong. Er zijn ook economische en politieke factoren in het ontstaan van de communistische beweging, maar dat zijn niet de belangrijkste.
Van een morele crisis naar de volgende
In de eerste plaats is het communisme een beweging die de ineenstorting van de morele waarden van de beschaving veroorzaakt. Deze morele crisis brengt op haar beurt weer andere economische, sociale en politieke crises voort. We kunnen dus concluderen dat de economische, sociale en politieke problemen van de hedendaagse volkeren pas zullen worden aangepakt als het onderliggende morele probleem wordt opgelost. Nu, de oplossing van het morele probleem kan alleen tot stand komen door het optreden van de Kerk, omdat alleen het katholicisme, begiftigd met natuurlijke en bovennatuurlijke middelen, de wonderbaarlijke gave bezit om in de zielen de vruchten van de deugd voort te brengen die onmisbaar zijn voor de bloei van de christelijke beschaving.
Alleen katholicisme kan wereld redden
Wat wij hebben gezegd is rechtstreeks ontleend aan de encyclieken van de pausen. Het volstaat ze zorgvuldig te bestuderen om deze waarheden te vinden. Ofwel hebben alle pausen ongelijk gehad, ofwel moeten wij erkennen dat alleen het katholicisme de wereld kan redden uit de crisis waarin zij is gedompeld. Het heeft dus geen zin om te zeggen dat een bepaald land goed handelt of dat een bepaalde leider de juiste dingen zegt.
Al het mogelijke doen
Als het waar is dat alleen de Kerk het hedendaagse kwaad kan verhelpen, dan moeten we er binnen de gelederen van de Kerk naar streven dit kwaad uit te bannen. Het kan ons weinig schelen als anderen hun plicht niet doen. Laten wij de onze doen. En als wij, na al het mogelijke gedaan te hebben – ik benadruk “alles”, ik spreek niet over “veel” of “een beetje” – als wij, na al het mogelijke gedaan te hebben, worden meegesleurd door de revolutionaire lawine, moeten we ons geen zorgen maken.
Kerk zal nooit ten onder gaan
Zelfs als ons land zou verdwijnen, zelfs als de Kerk wordt geteisterd door de wolven van de ketterij, is zij onsterfelijk. Ze zal drijven bovenop de stormachtige wateren van de vloed. Als we in haar heilige boezem blijven, zoals Noach in de ark, zullen we na de zondvloed de mensen vinden die de christelijke beschaving van morgen zullen stichten.
Hosanna, kruisig Hem…
Helaas willen maar weinig katholieken dit vreselijke vooruitzicht onder ogen zien. Net als de Joden willen zij alleen Christus op een troon van glorie zien. Zij zijn Hem alleen trouw op Palmzondag, wanneer menigten Hem toejuichen en de straat bedekken met hun mantels. Voor hen moet Christus een aardse Koning zijn die de wereld regeert. Als daarentegen de goddeloosheid Hem voor een tijd terugbrengt tot een gekruisigde en verguisde Koning, dan willen ze niet meer…
Blijft trouw, ook op Golgotha
Voor zulke mensen is Christus niet gekomen om zielen te redden voor de eeuwigheid. Hij kwam eerder om het corporatistisch regime te vestigen of om het communisme te bestrijden. En als het communisme even lijkt te winnen, duurt het niet lang voordat diezelfde mensen de gesel ter hand nemen en zich aansluiten bij de kwelgeesten van Christus: Hij is de grote schuldige van onze nederlaag! Christus wilde juist alle beledigingen, de wandaden, de vernederingen ondergaan, juist om ons te leren dat de geschiedenis van de Kerk vol is van calvaries. Het is veel waardiger trouw te zijn op Golgotha dan op Tabor.
Mensen die hun buik tot god maken
Er is echter een andere tegenovergestelde dwaling die niet zelden bepaalde katholieken treft. En het is om hen te verlichten dat Christus de glorie van Palmzondag wilde. Er zijn mensen met een hatelijke mentaliteit, die het normaal vinden dat Christus lijdt, dat de Kerk wordt vertrapt, vernederd, vervolgd. Het zijn de mensen, die hun eigen buik als hun god hebben. Het zijn mensen die denken dat, omdat de Kerk Christus moet navolgen, het vanzelfsprekend is dat alle vijanden haar te na komen en haar laten lijden. Zij zeggen dat het niets anders is dan het lijden van Christus dat steeds weer herhaald wordt. En terwijl het lijden wordt herhaald, leiden zij een comfortabel en behaaglijk leven te midden van het tumult van de zonden en de verergering van de zinnelijkheid.
Berusting of onverschilligheid?
Het is niet waar dat we onze armen over elkaar mogen slaan terwijl de Kerk wordt aangevallen door haar vijanden! Het is niet waar dat we kunnen slapen terwijl Onze Lieve Heer naar Golgotha wordt gebracht! Christus zelf adviseerde zijn apostelen om “te waken en te bidden”. Als het waar is dat wij het lijden van de Kerk moeten aanvaarden met de berusting waarmee Onze Lieve Vrouw het lijden van haar Zoon heeft aanvaard, dan is het niet minder waar dat het voor ons reden tot eeuwige verdoemenis zal zijn als wij de smarten van onze goddelijke Verlosser met onverschilligheid, met slaperigheid, met de lafheid van ontrouwe discipelen aanschouwen.
Vechten en lijden voor de Kerk
De waarheid is slechts één: wij moeten altijd bij de Kerk zijn, want alleen zij heeft woorden van eeuwig leven. Als de Kerk wordt aangevallen, moeten we vechten voor de Kerk. We moeten vechten tot het vergieten van bloed, met inzet van al onze energie, ziel en intelligentie. Als de Kerk desondanks onderdrukt blijft, moeten wij met de Kerk lijden, zoals Johannes de Evangelist aan de voet van het kruis. Op die manier zijn wij er zeker van dat de barmhartige Jezus ons in deze of de volgende wereld niet de prachtige prijs zal weigeren om getuige te zijn van zijn goddelijke en hoogste glorie.
Bron: ‘Legionário’, São Paulo, nr. 236, 21 maart 1937, via www.atfp.it.